Wiele substancji chemicznych stosowanych zarówno w przemyśle, jak i w życiu codziennym charakteryzuje się właściwościami wybuchowymi. Aby zapewnić maksymalne bezpieczeństwo pracy w pobliżu urządzeń, z których może wydostawać się wybuchowa substancja. Jakie substancje i w jakiej formie mogą stworzyć zagrożenie wybuchem? Jak klasyfikujemy strefy zagrożenia wybuchem https://www.atex137.pl/lista/baza-wiedzy/definicje/? Zapraszamy do zapoznania się z dalszą częścią naszego wpisu.
Substancje wybuchowe
Substancje, które mogą w połączeniu z powietrzem doprowadzić do wybuchu, klasyfikujemy według dwóch kryteriów:
- zawartości procentowej w mieszaninie z powietrzem, która powoduje eksplozję
- temperatury samozapłonu.
Im mniejsza wartość tak zwanej dolnej granicy wybuchowości (czyli minimalnej ilości gazu, która może w połączeniu z powietrzem doprowadzić do wybuchu), tym dana substancja jest mniej podatna na wybuch. Podobnie sytuacja wygląda w przypadku temperatury samozapłonu – im niższa, tym dana substancja jest bardziej wybuchowa i tym większa będzie strefa zagrożenia wybuchem.
Strefa zagrożenia wybuchem – rodzaje
Jeśli substancją wybuchową są gazy – na przykład gaz ziemny, metan, wodór czy tlenek węgla, wyróżnia się 3 strefy zagrożenia wybuchem:
- strefa 0,
- strefa 1,
- strefa 2.
W przypadku, gdy substancją wybuchową są pyły, rozróżnia się 3 strefy zagrożenia wybuchem. Oznacza się je następująco:
- strefa 20,
- strefa 21,
- strefa 22.
Co oznaczają poszczególne numery?
Strefa 0 w przypadku gazów oraz strefa 20 w przypadku pyłów to obszar, w którym atmosfera wybuchowa utrzymuje się przez cały czas lub przez znaczną część czasu,
Strefa 1 lub strefa 21 to obszar, w którym atmosfera wybuchowa pojawia się sporadycznie w czasie normalnej pracy.
Strefa 2 lub 22 to obszar niezagrożony wybuchem w normalnej sytuacji, ale w sytuacji awaryjnej może wystąpić w nim atmosfera wybuchowa.
Co może być przyczyną wybuchu?
Najczęstsze przyczyny wybuchu to:
- pojawienie się iskry,
- ciało o wysokiej temperaturze,
- pojawienie się otwartego ognia.
Aby zapobiec niekontrolowanemu wybuchowi pyłu lub gazu, należy unikać stosowania otwartego ognia lub używania materiałów i narzędzi, które mogą iskrzyć. Z tego powodu zaleca się przemieszczanie w strefach zagrożenia wybuchem wyłącznie w odzieży iskrobezpiecznej, niestosowanie otwartego ognia i unikanie stosowania urządzeń, które mogą się intensywnie nagrzewać.
W strefach zagrożenia wybuchem powinno się stosować wyłącznie te urządzenia elektryczne, które posiadają odpowiednie atesty potwierdzające ich bezpieczeństwo użytkowania (na przykład ATEX).